Z roku na rok przybywa na terenie powiatu sochaczewskiego osobników wilka – canis lupus, a jednocześnie coraz więcej jest terenów zabudowanych oraz zwiększa się obecność człowieka w lasach wskutek rozwijającej aktywności sportowo – rekreacyjnej. Wilki są więc częściej widywane przez ludzi w sąsiedztwie ich domów, co może się niekiedy wydawać zagrożeniem dla mieszkańców gmin. Jednak wilk unika spotkań z człowiekiem i atakuje jedynie w sytuacji swego zagrożenia.
Z informacji, jakie docierają do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie wynika, że wilk na terenie Mazowsza, a więc i powiatu sochaczewskiego, nie stanowi realnego zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa powszechnego.
Wilki najczęściej są płochliwe i unikają kontaktu z ludźmi. Jednak, jak wszystkie inne dzikie zwierzęta, mogą zachować się nieobliczalnie, jeśli są wystraszone, chore lub zranione. Z taką sytuacją może być w przypadku, gdy dojdzie do ich oswojenia. Wilk nie jest zwierzęciem, które można oswoić. Zawsze ma w genach dzikość i skrywana agresję, która może niespodziewanie się uwolnić. Przyczyną częściowego oswojenia może być regularne dokarmianie, co zdarza się np. na nęciskach organizowanych przez pseudo fotografów przyrody lub zabranie szczenięcia z lasu i wychowywania go przez człowieka, a następnie jego uwalnianie, kiedy zwierzę przestanie być słodkim szczenięciem. W przypadku młodych wilków, zaburzenia mogą być spowodowane także rozbiciem watahy, na przykład po śmierci rodziców. Wtedy młode wilki postrzegają każdego człowieka jako realne zagrożenie.
Najważniejszą zasadą jest, by wilków nigdy nie dokarmiać, nawet jeśli zwierzęta wyglądają na wychudzone i wymagające pomocy. Zamiast samodzielnie pomagać najlepiej powiadomić Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska Stowarzyszenie dla Natury „Wilk”. Również tak trzeba się zachować jeśli znajdzie się w lesie szczenię wilka. Nie wolno go dotykać i zabierać ze sobą i to nawet wtedy, gdy wygląda na chore i skrajnie wycieńczone. Jeśli ma się możliwość, to najlepiej zrobić mu kilka zdjęć i zaznaczyć miejsce w Google Maps albo zapamiętaj numer najbliższego słupka oddziałowego. RDOŚ i „Wilk” sprawią, że zwierzę otrzyma profesjonalna pomoc, która w przyszłości nie zaowocuje agresją ze strony zwierzęcia. Jeśli ktoś przetrzymuje nielegalnie wilka w niewoli to dla dobra swojego i sąsiadów trzeba natychmiast zawiadomić RDOŚ. Zwierzę, gdy dorośnie objawić może swą wilczą naturę, co może być groźne dla ludzi.
Jeśli przypadkowo spotka się w lesie wilka, który podchodzi zbyt blisko – poniżej 30 metrów lub przygląda się nam zbyt długo albo też drapieżnik poszczekuje lub warczy trzeba szybko unieść ręce i machaj nimi szeroko w powietrzu. To rozprzestrzenia zapach i sprawi że osoba będzie lepiej widoczna. Należy pokrzykiwać głośno, ostrym tonem w stronę wilka. To pozwoli mu zorientować się, że ma do czynienia z człowiekiem i że nie jest mile widziany.
Jeśli zwierzę nie reaguje i zamiast oddalić się, podchodzi bliżej, trzeba rzucać w niego będącymi w zasięgu ręki przedmiotami, najlepiej grudami ziemi. W takiej sytuacji najczęściej wilk się wycofuje. Potem można odejść, ale przyspieszyć dopiero gdy ma się pewność, że zwierzę jest daleko i nie interesuję się człowiekiem. W takiej sytuacji można zrobić wilkowi zdjęcie i powiadomić o urząd gminy, RDOŚ i Stowarzyszenie dla Natury „Wilk”.
Mieszkający w pobliżu lasu powinni pamiętać, by przetrzymywać odpadki spożywcze w szczelnych pojemnikach z pokrywami. Resztki żywności pozostawione na kompoście poza ogrodzeniem posesji, w szczególności kawałki mięsa i wędlin, mogą zwabiać wilki. Odstraszająco na nie działa też zainstalowanie oświetlenia z czujnikami ruchu w pobliżu miejsc składowania odpadów kuchennych. Również turyści, biegacze, zbieracze grzybów oraz jagód, jak też biwakujący i spacerowicze powinni pamiętać, by nie pozostawiać resztek żywności w koszach na parkingach leśnych, miejscach biwakowych, pod wiatami i w innych miejscach odpoczynku dla turystów, nawet jeśli wydaje się, że są one szczelne i regularnie opróżniane. Nigdy nie należy dostarczać pokarmu wilkom, gdyż nie ma znaczenia, gdyż szybko zorientują się, że to człowiek dostarczył im pokarm i mogą zacząć postrzegać ludzi jako dostarczycieli pożywienia. Wilki, a szczególnie młode, mogą się od tego uzależnić i jeśli im zabraknie pożywienia zaczną nawiedzać siedziby ludzkie domagając się dożywiania, a nawet atakować zwierzęta domowe.
Niebezpieczne sytuacje z udziałem wilka, gdy pojawiają się one w bezpośredniej bliskości siedzib ludzkich, na terenie województwa mazowieckiego mają charakter incydentalny. Przyczyną tego jest łatwo dostępna baza pokarmowa, głównie niezabezpieczone pojemniki na odpady i kompostowniki. W wielu przypadkach odpowiednie zabezpieczenie takich miejsc ogranicza sytuacje konfliktowe zarówno dla człowieka, jak też samych zwierząt.
Jednocześnie trzeba pamiętać, że wilk jest jednym z pięciu gatunków objętych ochroną prawną, za których szkody odpowiada Skarb Państwa zgodnie ustawą o ochronie przyrody. Procedura wypłacania odszkodowań uregulowana jest rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objęte ochroną gatunkową. W takim przypadku trzeba powiadomić RDOŚ w Warszawie. Straty nie dotyczą terenów położonych w Kampinoskim Parku Narodowym. Zgłoszenia przyjmuje wydział ochrony przyrody i obszarów Natura 2000 ul. Henryka Sienkiewicza 3, Warszawa tel. (22) 556.56.99 556.56.44, e-mail: sekretariat@warszawa.rdos.gov.pl
Bogumiła Nowak
Bądź pierwszy, który skomentuje ten wpis